Diagnostyka

  • Zbieranie wywiadu w alergii1

    Rozpoznanie alergii na białka mleka krowiego rozpoczyna się wywiadem klinicznym pod kątem alergii, w tym:

    • Rodzinna/indywidualna historia atopii?
    • Historia karmienia (sztuczne mleko, karmienie piersią, mieszane?)
    • Pojawienie się objawów alergii na mleko krowie 
    • Wyniki wcześniejszego postępowania i zaobserwowane reakcje 
    • Szczegółowe informacje o próbach zmiany diety i wyniki

    Różnicowanie między IgE-zależną lub nie-IgE zależną alergią oraz między umiarkowaną i ostrą postacią1

    Ważnym krokiem diagnostycznym jest określenie w której grupie/postaci alergii z 4 grup głównych pacjent się znajduje.  Różnią się objawami, nasileniem objawów i momentem ich wystąpienia po raz pierwszy.

  • Alergia na białka mleka krowiego łagodna do umiarkowanej IgE-niezależna - opóźnione objawy
    • Występuje u niemowląt, karmionych wyłącznie piersią lub na początku karmienia mieszanego

      Jeden lub więcej z następujących objawów:

      Objawy z przewodu pokarmowego: kolka, refluks (GORD), odmowa jedzenia/awersja do jedzenia, luźne i częste stolce, okołoodbytnicze zaczerwienienie, zaparcia, bóle brzucha, uczucie dyskomfortu, krew i/lub śluz w stolcu u zdrowego niemowlęcia

      Objawy skórne: świąd, rumień, wyprysk atopowy

      Objawy z układu oddechowego: "nieżyty” (zwykle w połączeniu z innymi objawami)

      Niemowlęta te mogą być leczone w podstawowej opiece zdrowotnej

  • Alergia ostra na mleko krowie nie-IgE zależna - opóźnione objawy
    • Występuje u niemowląt, karmionych wyłącznie piersią lub na początku karmienia mieszanego

      Ciężkie uporczywe objawy, jeden lub więcej z następujących objawów:

      Objawy z przewodu pokarmowego: biegunka, wymioty, ból brzucha, odmowa jedzenia/awersja do jedzenia, większe ilości krwi i/lub śluzu w stolcu, nieregularne lub uciążliwe stolce, + / - słaby wzrost

      Objawy skórne: Ciężki wyprysk atopowy + / - słaby wzrost 

      Te niemowlęta wymagają skierowania do alergologa 

  • Alergia łagodna do umiarkowanej na mleko krowie IgE-zależna - objawy natychmiastowe
    • Występuje u niemowląt karmionych głównie mlekiem sztucznym lub na początku karmienia mieszanego

      Jeden lub więcej z następujących objawów:

      Objawy skórne: natychmiastowy świąd, rumień, pokrzywka, obrzęk naczynioruchowy, natychmiastowa wysypka z wypryskiem atopowym

      Objawy z przewodu pokarmowego: wymioty, biegunka, bóle brzucha/kolka

      Objawy z układu oddechowego: natychmiastowe zapalenie błony śluzowej nosa i/lub spojówek

      Te niemowlęta wymagają skierowania do alergologa

  • Ciężka alergia IgE-zależna - anafilaksja
    • Natychmiastowa reakcja z ciężkimi objawami ze strony układu oddechowego i/lub objawami ogólnymi.  Rzadko występuje z ciężkimi objawami żołądkowo-jelitowymi.

      Te niemowlęta wymagają szybkiego leczenia i hospitalizacji

  • Diagnozowanie i leczenie alergii na mleko krowie

    Schemat pochodzi z DuPont 2012, p11

Natychmiastowe objawy najczęściej występują w ciągu kilku minut od spożycia.
Opóźnione objawy występują najczęściej w ciągu 2-72 godzin od spożycia1.

  • Uwaga: W praktyce klinicznej, jednoznaczne rozróżnienie nie zawsze jest możliwe, ponieważ niektóre niemowlęta mają mieszane objawy alergii IgE-zależnej i nie-IgE zależnej.

    Próby na występowanie alergii na mleko krowie nie-IgE zależnej

    • Ponieważ nie istnieją zatwierdzone testy dla  alergii ABM IgE-niezależnej, diagnoza odbywa się zwykle poprzez planowaną eliminację mleka krowiego i żywności zawierającej mleko krowie 
    • Następnie próba przywrócenia białek mleka krowiego, w postaci prowokacji, w celu potwierdzenia rozpoznania

    * Próbę należy przeprowadzać pod nadzorem lekarza

    Testy w alergii na mleko krowie IgE -zależnej 

    • Zaleca się punktowe testy skórne (SPT) lub testy IgE w surowicy*
    • Pozytywny wynik testu skórnego wraz z historią reakcji pokarmowej zwykle potwierdza diagnozę
    • Jeśli potrzebna jest próba prowokacji, należy ją przeprowadzić pod nadzorem lekarza

    * Interpretacja badań wymaga dużego doświadczenia, więc powinna być wykonywana wyłącznie przez osoby wykwalifikowane.

    Niemowląta karmione sztucznie1

    Sprawdzamy reakcję niemowlęcia na wyłączenie mleka krowiego i zastąpienie go preparatem o wysokim stopniu hydrolizy (eHF) lub na bazie aminokwasów (AAF), a także wyłączenie nabiału/białek mleka, jeśli już prowadzono żywienie uzupełniające.

    Niemowląta karmione wyłącznie piersią1

    Matki powinny całkowicie wykluczyć z diety krowie mleko i produkty zawierające białka mleka krowiego. Powinny przyjmować suplementy z wapniem i witaminą D.

    Jeśli dziecko ma alergię na mleko krowie, objawy zazwyczaj powinny ustąpić w ciągu 2-4 tygodni2

    Kliknij tutaj, aby przeczytać wytyczne dotyczące leczenia alergii na mleko krowie w podstawowej opiece zdrowotnej.

Referencje

1. Venter 2013

2. Vandenplas 2007